Newdelhi, 28 ഒക്റ്റോബര്‍ (H.S.)

ന്യൂഡൽഹി: മലിനീകരണ തോത് കുറയ്ക്കുക എന്ന ലക്ഷ്യത്തോടെ കൃത്രിമ മഴ പരീക്ഷിക്കുന്നതിന്റെ ഭാഗമായി ഡൽഹി സർക്കാർ ചൊവ്വാഴ്ച ഉച്ചയ്ക്ക് ശേഷം നഗരത്തിന്റെ പല ഭാഗങ്ങളിലും ക്ലൗഡ് സീഡിംഗ് നടത്തിയതായി മുഖ്യമന്ത്രി രേഖ ഗുപ്തയുടെ മന്ത്രിസഭയിലെ പരിസ്ഥിതി മന്ത്രി പറഞ്ഞു.

ഐഐടി-കാൻപൂരാണ് ഓപ്പറേഷൻ നടത്തിയത്. മഴ പെയ്യിക്കുന്നതിനായി ഉപ്പ് അധിഷ്ഠിതവും സിൽവർ അയഡൈഡ് ഫ്ലെയറുകളും ഘടിപ്പിച്ച സെസ്ന വിമാനം ഉപയോഗിച്ചായിരുന്നു ഇത്.

മീററ്റ് ഭാഗത്ത് നിന്നാണ് വിമാനം ഡൽഹിയിലേക്ക് പ്രവേശിച്ചത്. മോശം കാഴ്ചാപരിധി കാരണം നിശ്ചയിച്ചിരുന്ന 12:30 എന്ന സമയത്തിൽ നിന്ന് പരീക്ഷണത്തിന് അല്പം കാലതാമസം നേരിട്ടു.

ആദ്യത്തെ ക്ലൗഡ് സീഡിംഗ് ട്രയൽ ഫ്ലൈറ്റ് ഒക്ടോബർ 23 ന് നടത്തിയിരുന്നു. ഇതാണ് ഒക്ടോബർ 28-30 തീയതികളിൽ നിശ്ചയിച്ചിരുന്ന കൃത്രിമ മഴ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് വഴിയൊരുക്കിയത്. ഖേഖ്ര, ബുരാരി, നോർത്ത് കരോൾ ബാഗ്, മയൂർ വിഹാർ എന്നീ പ്രദേശങ്ങൾ ഇതിൽ ഉൾപ്പെട്ടതായി സിർസ പറഞ്ഞു.

2 മുതൽ 2.5 കിലോഗ്രാം വരെ ഭാരമുള്ള എട്ട് ഫ്ലെയറുകൾ ഈ പ്രക്രിയയിൽ ഉപയോഗിച്ചതായി അദ്ദേഹം വിശദീകരിച്ചു.

ഒരു വീഡിയോ പ്രസ്താവനയിൽ സിർസ പറഞ്ഞു, ക്ലൗഡ് സീഡിംഗിന്റെ രണ്ടാമത്തെ പരീക്ഷണം ഡൽഹിയിൽ നടന്നു. ഐഐടി കാൻപൂരാണ് സെസ്ന വിമാനം വഴി ഇത് ചെയ്തത്. മീററ്റിന്റെ ദിശയിൽ നിന്നാണ് വിമാനം ഡൽഹിയിൽ പ്രവേശിച്ചത്. ഖേഖ്ര, ബുരാരി, നോർത്ത് കരോൾ ബാഗ്, മയൂർ വിഹാർ എന്നിവ ഇതിൽ ഉൾപ്പെട്ടു. ക്ലൗഡ് സീഡിംഗിൽ 8 ഫ്ലെയറുകൾ ഉപയോഗിച്ചു. ഓരോ ഫ്ലെയറിനും 2-2.5 കിലോഗ്രാം ഭാരമുണ്ട്... ഈ ഫ്ലെയറുകൾ മേഘങ്ങളിൽ രാസവസ്തുക്കൾ പുറത്തുവിട്ടു. മേഘങ്ങളിൽ 15-20% ഈർപ്പം ഉണ്ടായിരുന്നു. ഈ പ്രക്രിയ അരമണിക്കൂറോളം നീണ്ടുനിന്നു, ഈ സമയത്ത് ഒരു ഫ്ലെയർ 2-2.5 മിനിറ്റ് വരെ തുടർന്നു... വിമാനം ഇപ്പോൾ മീററ്റിൽ ലാൻഡ് ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.

കൃത്രിമ മഴയുടെ സാധ്യത പരിശോധിക്കുന്നതിനായി ഐഐടി കാൻപൂർ നടത്തിയ രണ്ട് വിജയകരമായ റൗണ്ടുകൾക്ക് ശേഷം, ക്ലൗഡ് സീഡിംഗിന്റെ മൂന്നാമത്തെ പരീക്ഷണം ഇന്ന് വൈകിട്ട് നടത്തുമെന്ന് സിർസ പറഞ്ഞു.

ക്ലൗഡ് സീഡിംഗിന്റെ രണ്ടാം പരീക്ഷണത്തിന് ശേഷം സെസ്ന വിമാനം മീററ്റിൽ ലാൻഡ് ചെയ്തു.

രണ്ടാമത്തെ പറക്കലും മൂന്നാമത്തെ പരീക്ഷണവും ഇന്ന് തന്നെ നടത്തും... കാലാവസ്ഥാ നിരീക്ഷണ കേന്ദ്രത്തിന്റെ (IMD) കണക്കനുസരിച്ച്, കാറ്റ് വടക്കോട്ടാണ് നീങ്ങുന്നത്, മേഘങ്ങൾക്ക് ഔട്ടർ ഡൽഹിയിൽ എവിടെയും പോകാം. 15 മിനിറ്റിനും 4 മണിക്കൂറിനും ഇടയിൽ എവിടെയും മഴ പെയ്യാൻ സാധ്യതയുണ്ടെന്ന് ഐഐടി കാൻപൂർ വിശ്വസിക്കുന്നു... ഐഐടി കാൻപൂരിന്റെ ഫലങ്ങൾ പോസിറ്റീവ് ആകുമെന്ന് ഞങ്ങൾ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു... ഇത് വിജയിക്കുകയാണെങ്കിൽ, വരും ദിവസങ്ങളിൽ ഫെബ്രുവരി വരെ ഒരു ദീർഘകാല പദ്ധതി തയ്യാറാക്കാം. കാലാവസ്ഥ അനുവദിക്കുന്നതനുസരിച്ച് വരും ദിവസങ്ങളിലും ഇത്തരം പറക്കലുകൾ തുടരും. എല്ലാ ദിവസവും ഒമ്പതോ പത്തോ പരീക്ഷണങ്ങൾ നടത്തും, സിർസ പറഞ്ഞു.

ഈർപ്പം നിറഞ്ഞ മേഘങ്ങളിലേക്ക് സിൽവർ അയഡൈഡ് ക്രിസ്റ്റലുകൾ അല്ലെങ്കിൽ ഉപ്പ് അധിഷ്ഠിത സംയുക്തങ്ങൾ പോലുള്ള പ്രത്യേക കണങ്ങളെ കടത്തിവിട്ട് കൃത്രിമമായി മഴ സൃഷ്ടിക്കുന്ന പ്രക്രിയയാണ് ക്ലൗഡ് സീഡിംഗ്.

വിമാനങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചാണ് ഈ കണങ്ങളെ വിതറുന്നത്. ഇത് മേഘത്തിലെ ചെറിയ ജലകണികകളെ വലിയ മഴത്തുള്ളികളായി ഘനീഭവിപ്പിക്കുകയും, മഴയ്ക്ക് കാരണമാവുകയും ചെയ്യുന്നു.

ദീപാവലിക്ക് ശേഷം, ഡൽഹിയിലെയും ദേശീയ തലസ്ഥാന മേഖലയിലെയും (NCR) വായു ഗുണനിലവാര സൂചിക (AQI) പല പ്രദേശങ്ങളിലും 'മോശം', 'വളരെ മോശം' വിഭാഗങ്ങളിലാണ്. ഗ്രേഡഡ് റെസ്‌പോൺസ് ആക്ഷൻ പ്ലാനിന്റെ (GRAP) രണ്ടാം ഘട്ടം പ്രാബല്യത്തിൽ തുടരുകയുമാണ്.

സെൻട്രൽ പൊല്യൂഷൻ കൺട്രോൾ ബോർഡിന്റെ (CPCB) കണക്കനുസരിച്ച്, ചൊവ്വാഴ്ച ഉച്ചയ്ക്ക് 1 മണിക്ക് ഡൽഹിയിലെ എക്യുഐ 304 ആയിരുന്നു, ഇത് 'വളരെ മോശം' വിഭാഗത്തിലാണ്.

---------------

Hindusthan Samachar / Roshith K